na stole stoi woda w garnuszku
a może garnuszek z wodą
(garnuszek wody?)
[…]
Tadeusz Różewicz, Woda w garnuszku, Niagara i autoironia
(Zawsze fragment, Wrocław 1996, s. 65)
Artykuł ten nawiązuje do badań skupionych wokół problemu składni poetyckiej w wierszu wolnym (nienumerycznym). (...)
Małe, śląskie, czarne
Te trzy słówka są parafrazą pamiętnej triady Brudny, zły i brzydki. Przywołuję tytuł przeboju Ennio Morricone (z filmu w reżyserii Sergio Leone) jako muzyczny emblemat „spaghetti westernu”, włoskiej imitacji koronnego gatunku amerykańskiego kina, niegdyś budzącej oburzenie, a potem uznanej za zapowiedź antywesternu, a nawet dekonstrukcję klasycznej formy. (...)
Wiersz Wszystko Wisławy Szymborskiej to przykład utworu wyjątkowo nasyconego treścią[1]. Tekst w pierwszym odbiorze często wydaje się prostą refleksją nad semantyką, znaczeniem słów, granicami języka – a co za tym idzie granicami poznania. (...)
Mikroskopia: doświadczanie widzenia
[S]ą to jakby poprzerywane pierścienie, z których każdy może nawlec na siebie dowolny inny. Każdy pierścień albo każde plateau ma mieć swój klimat, ton, własne brzmienie. (...)
Współczesne polemiki wokół autonomii i funkcji literatury koncentrują się – w dużym uproszczeniu, rzecz jasna – między dwoma stanowiskami odmiennie definiującymi przede wszystkim jej status i rolę. (...)
Wprowadzenie
Współczesne rozumienie poezji zostało dalece ukształtowane przez długotrwały proces „lirycyzacji”[1], zapoczątkowany w okresie przedromantycznym, a liczący sobie około dwustu pięćdziesięciu lat wciąż żywej historii. (...)
Zamiast wstępu
Virginia Woolf w ogłoszonym 20 listopada 1919 roku słynnym eseju o George Eliot napisała nośne i często cytowane zdanie, stwierdzając jakoby Miasteczko Middlemarch, przy wszystkich swych niedoskonałościach, było „jedną z nielicznych angielskich powieści napisanych dla dorosłych”[1]. (...)
Rozwód napełniał Danny’ego największym strachem, zawsze pojawiał się w jego myślach jako znak wymalowany czerwonymi literami, zakrytymi przez syczące jadowite węże […]. Najokropniejsze było to, że wyczuwał, jak rozwód – słowo, pojęcie czy też coś, co mu się objawiało w momentach zrozumienia – chodzi po głowach własnym rodzicom, czasem mgliste i dość odległe, kiedy indziej gęste, ciemne i przerażające niczym deszczowa chmura. (...)
Przeglądałem właśnie Parateksty Genette’a w PDF-ie, gdy zdarzyła się zabawna rzecz. Przewijałem kolejne „strony”, kiedy nagle, około strony 160, PDF przestał wyświetlać zawartość. Następne trzysta stron było puste. (...)
Praktyki dodatków? A może na odwrót: praktyki odejmowania? Co się dzieje, kiedy Różewicz dodaje? Czy to dodawanie daje jakieś, pozwalające się obliczyć, sumy, czy może raczej – rodzi różnice? I jak te różnice pracują? (...)