Rozumienie tekstu nigdy nie jest rozumieniem tego, co chciało się rozumieć
– na tym polega zasadnicza negatywność doświadczenia hermeneutycznego[1].
Hermeneutyka ponowoczesna, zwana także radykalną, wyrasta w znacznej mierze z refleksji postmodernistycznej. (...)
na stole stoi woda w garnuszku
a może garnuszek z wodą
(garnuszek wody?)
[…]
Tadeusz Różewicz, Woda w garnuszku, Niagara i autoironia
(Zawsze fragment, Wrocław 1996, s. 65)
Artykuł ten nawiązuje do badań skupionych wokół problemu składni poetyckiej w wierszu wolnym (nienumerycznym). (...)
Wisława Szymborska’s poem “Wszystko” (Everything) is an example of a work exceptionally filled with content.[1] On a first reading, the text appears to many readers to be a simple reflection on semantics, the meaning of words, the boundaries of language – and, by implication, the boundaries of knowledge. (...)
Małe, śląskie, czarne
Te trzy słówka są parafrazą pamiętnej triady Brudny, zły i brzydki. Przywołuję tytuł przeboju Ennio Morricone (z filmu w reżyserii Sergio Leone) jako muzyczny emblemat „spaghetti westernu”, włoskiej imitacji koronnego gatunku amerykańskiego kina, niegdyś budzącej oburzenie, a potem uznanej za zapowiedź antywesternu, a nawet dekonstrukcję klasycznej formy. (...)
Wiersz Wszystko Wisławy Szymborskiej to przykład utworu wyjątkowo nasyconego treścią[1]. Tekst w pierwszym odbiorze często wydaje się prostą refleksją nad semantyką, znaczeniem słów, granicami języka – a co za tym idzie granicami poznania. (...)
Contemporary polemics about the autonomy and function of literature are concentrated, speaking in the broadest terms and therefore naturally oversimplifying, between two positions that differ in their definition primarily of literature’s status and role. (...)
The Small, the Silesian, and the Black
These three adjectives are a kind of paraphrase of the memorable triad The Good, the Bad and the Ugly. I mention the title of Ennio Morricone’s hit soundtrack (from the Sergio Leone film) as a musical emblem of the “spaghetti western,” an Italian imitation of American cinema’s crowning genre, once regarded with indignation and later acknowledged as anticipating the anti-Western and the deconstruction of the classic form. (...)
Mikroskopia: doświadczanie widzenia
[S]ą to jakby poprzerywane pierścienie, z których każdy może nawlec na siebie dowolny inny. Każdy pierścień albo każde plateau ma mieć swój klimat, ton, własne brzmienie. (...)
Microscopy: the Experience of Seeing
It’s like a set of split rings. You can fit any one of them into any other. Each ring or each plateau ought to have its own climate, its own tone or timbre.
Gilles Deleuze on the composition of A Thousand Plateaus[1]
I would like to begin my essay by mentioning a book for young people written over 60 years ago by the once highly esteemed popularizer of science Tadeusz Unkiewicz, the first editor of the journal Problemy. (...)
Współczesne polemiki wokół autonomii i funkcji literatury koncentrują się – w dużym uproszczeniu, rzecz jasna – między dwoma stanowiskami odmiennie definiującymi przede wszystkim jej status i rolę. (...)