Teorie

Między indywidualnym a kolektywnym. Poetyka chorwackiego romantycznego podróżopisarstwa na przykładzie tekstów Antuna Nemčicia Gostovinskiego i Stanka Vraza

Krystyna Pieniążek-Marković

a b s t r a k t

Rozkwit chorwackiego podróżopisarstwa, podobnie jak w całej Europie, następuje w okresie romantyzmu1. Jednak w odróżnieniu od krajów Europy Zachodniej czy choćby od Polski i Słowacji, gdzie możemy mówić o dominacji „czarnego romantyzmu”2 i niesamowitości3, w Chorwacji na pierwszą połowę wieku XIX przypada czas odrodzenia narodowego oraz iliryzmu4, co zaowocowało podporządkowaniem literatury celom patriotycznym, dydaktycznym, oświeceniowym oraz kreacjami arkadyjsko-idyllicznych obrazów zgodnego narodu, zamieszkującego piękne i płodne ziemie5.

(...)

Scent of the Dragon: On the Poetics of the Senses in Travel Writing on China

Recent decades have witnessed a surge of interest in travel writing among scholars, shaped in large part by postcolonial discourse. Travel sketches have proven to be a particularly useful reservoir of material for scholars seeking to map out the ramifications of European expansion, as they both depict Europeans’ activities and shed light on the ideologies and motives that loomed behind the colonial project. (...)

Three Variations on the Road to the Far East: On Strategies for Generating Cultural Difference in Polish Travel Writing from the Eighteenth and Nineteenth Centuries

As a branch of writing, travel literature poses a range of hurdles to any attempts at theoretical, methodological, genealogical or poetic classification. In a canonical reference book for philologists in Poland, Dictionary of Literary Terms (Słownik terminów literackich), Janusz Sławiński defers to the broadest possible definition for the genre, arguing that travel literature operates between two poles: that which is “fully factual” sits on one end of the spectrum, while on the other, we find contrived travel tales both realistic and fantastical. (...)

A Vertical Schema of Experience: Travel Writing from the Himalayas (Jerzy Kukuczka, Adam Bielecki)

One could argue that any exploration of the experience of travel, the sense of the world captured in transit and the intellectual tools used to conceptualize the traversed (absorbed, consumed, etc.) space (geographically, physically and culturally) must be foregrounded by first identifying the basic obstacles to articulating the nuances of travel and its literary and textual counterparts. (...)

Pionowy schemat doświadczeń. Relacje podróżnicze himalaistów (Jerzy Kukuczka, Adam Bielecki)

Refleksję poświęconą naturze doświadczenia podróżniczego, światoodczucia w chwili przemieszczania i intelektualnym narzędziom wspomagającym konceptualizację pokonywanej (pochłanianej, konsumowanej etc.) przestrzeni (w sensie geograficznym, fizycznym czy kulturowym) należałoby zapewne rozpocząć od zasygnalizowania zasadniczych kłopotów, jakie napotyka każdy, kto chce opisać specyfikę podróżowania oraz jego literackich bądź tekstowych ekwiwalentów. (...)

Trzy warianty drogi na Daleki Wschód. Wokół strategii kreowania różnicy kulturowej w polskim podróżopisarstwie (XVIII–XIX wiek)

Podróżopisarstwo stanowi gałąź piśmiennictwa nastręczającą wyjątkowo wiele trudności próbom teoretycznych, metodologicznych, genologicznych czy poetologicznych klasyfikacji. W kanonicznej pomocy filologa, Słowniku terminów literackich, Janusz Sławiński przyjął jedną z możliwie najszerszych definicji, uznając, że podróżopisarstwo rozgrywa się między biegunami relacji „o charakterze w pełni dokumentarnym” a opowieści o podróżach zmyślonych, tak realistycznych, jak i fantastycznych[1]. (...)

The Golden Age: Overviews and Intersections. Eighty Years of Anglophone Children’s Classics and 150 Years of their Polish Translations in Three Macro Perspectives

In Place of an Introduction

The expression ‘Golden Age’ is often applied to the period of English children’s books from Carroll to Milne, and it is appropriate in more ways than one. Quite apart from the sheer quality of the books, one observes that many of them seem to be set in a distant era when things were better than they are now. (...)

„Złoty wiek”: oddalenia, przekroje. 80 lat anglosaskiej klasyki dla dzieci i 150 lat jej przekładów na język polski w trzech makroperspektywach

Zamiast wstępu

W angielskiej literaturze dla dzieci epokę od Carrolla do Milne’a zwykło się określać mianem „złotego wieku” [Golden Age] z więcej niż jednego słusznego powodu. Pomijając nawet samą jakość utworów literackich, faktem pozostaje, że wiele z nich osadzone jest w czasach odległych, gdy wszystko było lepsze i piękniejsze. (...)

Kulturowo, lokalnie. Kilka uwag o badaniu literatury polskiej po II wojnie światowej

Pisanie o literaturze PRL1 wymaga pokonania trudności trojakiego (co najmniej) rodzaju. Pierwsze są natury metodologicznej i wiążą się z dyskusyjnym współcześnie statusem humanistyki. W ostatnich kilku dziesięcioleciach utraciła ona pewność języka, którego neutralności nie sposób zakładać, i przedmiotu badań, czyli samej literatury, której granice uległy daleko idącemu przesunięciu, obejmując zwłaszcza obszary kultury popularnej, masowej. (...)